Wat drijft ons? Wat zet en houdt ons aan de gang? Het hebben van een doel, een bijdrage aan iets dat groter is dan jezelf blijkt daarbij essentieel. Zo ontdekte, onder anderen, Dan Pink, toen hij onderzoek deed voor zijn boek Drive. Hij vertelt daarin over een experiment met Legosteentjes, waarbij deelnemers tegen betaling van een laag (symbolisch) bedrag, een eenvoudig object moesten maken. Het bedrag werd steeds lager, hoe meer objectjes men maakte. Het proces verliep zo: de deelnemers maakten een object, de onderzoeker zei: ‘prachtig’ en bij een deel van de onderzoeksgroep zette hij het object voor zich op tafel. De deelnemers begonnen vervolgens aan het volgende object. Een ander deel van de onderzoeksgroep zag hoe de onderzoeker óók zei ‘prachtig’, maar voor hun ogen hun net gekluste object uit elkaar haalde en de steentjes terug legde. En ondanks dat beide onderzoeksgroepen evenveel financiële beloning kregen, hield de groep waarvan het object uit elkaar gehaald werd, er veel eerder mee op. Dingen doen die nutteloos zijn, waarvan we niet zien wat het effect of nut is, drijft ons niet echt. Victor Frankl vertelt in zijn boek Man’s search for meaning, over het leven in een concentratiekamp. De mensen die een doel hadden om voor te leven, die wisten wat de zin van overleven was, konden de ontberingen veel beter doorstaan. Het doen van iets zinvols is belangrijk voor de mens.
Waar doen we het voor?
Toch blijkt uit onderzoek dat maar 20% van de leiders van organisaties een goed beeld heeft van de eigen ‘purpose’. Nog minder kan daar goed woorden aan geven. En nog weer minder van hen is in staat om een plan voor het bereiken van hun purpose te geven. Niet verwonderlijk dat ook de purpose van organisaties vaak blijft hangen in holle frases en lege kreten. Een concrete, inspirerend geformuleerde,
doelstelling is een krachtig middel om mensen te betrekken bij de organisatie, gelukkiger te laten zijn en aan de gang te krijgen en te houden. Financiele doelstellingen zijn nodig om het bedrijf te laten bestaan. Er moet winst gemaakt worden en voldoende cash flow om de zaak draaiende te houden. Een purpose gaat echter over een hoger doel dan alleen financieel. Het gaat om het leveren van echte toegevoegde waarde, om dat wat je als organisatie toevoegt aan de wereld. En zeg nou zelf: een doelstellingen als ‘meer winst voor de aandeelhouders, kom je daar nou ’s morgens opgewekt je bed voor uit?’
Het waarom
Er zijn legio voorbeelden van bedrijven bij wie dat niet zo goed lukt, maar ook een aantal waarbij dat wel goed is gelukt. Simon Sinek vertelt in zijn boek ‘Start with Why’, over Apple, waar eerst wordt aangegeven waarom ze de dingen doen die ze doen: challenge the status quo. Het is veel leuker om voor een bedrijf te werken dat geen genoegen neemt met de status quo maar méér wil bereiken, dan voor een bedrijf dat computers verkoopt? It says it all…
